Ik wil naar huis… Wat zeg je dan tegen je vader of moeder?

Een herkenbare en pijnlijke uitspraak

Als uw vader of moeder met dementie zegt: “Ik wil naar huis”, kan dat u diep raken. Misschien voelt het alsof u tekortschiet of alsof de plek waar uw ouder nu woont niet goed genoeg is. Toch gaat het vaak niet om het letterlijke huis, maar om iets dat dieper ligt: een verlangen naar veiligheid, geborgenheid of een vroeger gevoel van rust.

Het is belangrijk om te beseffen dat deze woorden niet bedoeld zijn als kritiek op u of op de huidige situatie. Ze zijn een uiting van onrust en een zoektocht naar houvast.

Wat zit er achter “Ik wil naar huis”?

Voor mensen met dementie kan ‘thuis’ veel verschillende betekenissen hebben. Het kan het ouderlijk huis zijn, de plek waar ze met hun gezin woonden, of een symbool voor een tijd waarin alles overzichtelijk en vertrouwd voelde. Soms betekent het eigenlijk: “Ik voel me niet veilig” of “Ik ben in de war en mis houvast.”

Dat maakt deze uitspraak zwaar om te horen, maar het helpt als u weet dat er vaak een emotionele boodschap achter schuilt.

Hoe kunt u reageren?

Het helpt om niet tegen te spreken of corrigeren. Zeg dus liever niet: “Maar je bent toch thuis”. Dat kan uw ouder alleen maar meer verwarren of verdrietig maken. Wat wel helpt, is aansluiten bij het gevoel.

Voorbeelden van reacties:

• “Ik begrijp dat je graag naar huis wilt. Waar denk je dan aan?”
• “Ik zie dat je verdrietig bent. Wat mis je het meest?”
• “Dat klinkt moeilijk. Zullen we samen even rustig zitten?”

Door te erkennen wat uw vader of moeder voelt, geeft u erkenning en rust.

Praktische manieren om te helpen

Naast woorden kunnen ook kleine aanpassingen of acties veel verschil maken:

• Afleiding bieden: Samen een kop koffie drinken, een wandeling maken of een fotoalbum bekijken kan de onrust verzachten.
• Herinneringen oproepen: Muziek van vroeger of een vertrouwd voorwerp kan een gevoel van geborgenheid oproepen.
• Een rustige sfeer creëren: Let op prikkels. Te veel geluid of drukte kan de behoefte om “weg te willen” versterken.
• Geduld hebben: Soms helpt alleen aanwezig zijn, een hand vasthouden of rustig naast elkaar zitten.

Ook zorg voor uzelf

Als dochter of zoon kan het zwaar zijn om steeds zulke uitspraken te horen. Het kan gevoelens van schuld of verdriet oproepen. Weet dat u hierin niet alleen staat. Praat erover met familie of vrienden, of zoek steun bij een lotgenotengroep. Het kan veel opluchten om ervaringen te delen met mensen die hetzelfde meemaken.

Tot slot

“Ik wil naar huis” is vaak een hartenkreet, een uitdrukking van gemis en verwarring. Door te luisteren naar wat eronder ligt, uw ouder gerust te stellen en samen kleine momenten van rust te vinden, kunt u veel betekenen. Bij Martha Flora begrijpen we hoe pijnlijk en intens dit kan zijn. Wij bieden een omgeving waarin mensen met dementie zich geborgen voelen en waar familie zich gesteund weet.