Vormen van dementie
Onder dementie vallen vijftig verschillende ziektes. Op deze pagina vindt u de meest voorkomende vormen van dementie en de symptomen daarvan.
Onder de term dementie vallen meer dan vijftig ziektes. Deze ziektes tasten de hersenen aan, waardoor iemands geestelijke gezondheid achteruitgaat. Sommige vormen van dementie komen vaker voor dan anderen. Alzheimer komt bijvoorbeeld veel voor, maar de ziekte van Creutzfeldt-Jakob is een stuk zeldzamer. Iedere vorm heeft een andere oorzaak en zo ook andere symptomen. Op deze pagina behandelen we de symptomen van de meest voorkomende vormen van dementie.
Dementie is een verzamelnaam voor meer dan 50 soorten ziekten. Het kan namelijk zijn dat verschillende vormen tegelijkertijd optreden. Dat noemen we een mengbeeld of mengvorm.
Hoe ontstaat dementie?
De neuronen (de verbinding tussen de hersencellen) verdwijnen bij mensen met dementie. Het geestelijk functioneren gaat hierdoor geleidelijk achteruit. De verbindingen kunnen niet meer worden hersteld, waardoor het een chronische hersenaandoening is. Wanneer er is spraken is van dementie leggen we uit op de pagina ‘Wat is dementie’.
Dementie is een chronische hersenaandoening waarbij de verbindingen tussen de hersencellen (neuronen) geleidelijk verdwijnen. Hierdoor kunnen de symptomen steeds erger worden. Omdat de verbindingen niet meer kunnen worden hersteld, is er sprake van dementie. Dementie kan worden veroorzaakt door verschillende ziektes, zoals de ziekte van Alzheimer, Parkinson-dementie, Lewy Body dementie, Vasculaire dementie en Frontotemporale dementie. Soms treedt er een combinatie van meerdere vormen van dementie op, waardoor het een mengbeeld of mengvorm wordt genoemd.
Hoe deze aandoeningen precies ontstaan is nog steeds niet helemaal duidelijk. Er wordt gedacht dat erfelijkheid, leeftijd, tekort aan bepaalde voedingsstoffen, gezondheidsproblemen en traumas een rol kunnen spelen in het ontstaan van dementie. Hieronder lichten we enkele vormen van dementie uit:
Wat is Alzheimer?
De ziekte van Azlheimer is een belangrijke oorzaak van dementie. 70% Van de mensen met dementie heeft hier last van. Alzheimer is daarmee de meest voorkomende vorm van dementie. Bij deze ziekte hoopt een bepaald eiwit (bèta amyloide) zich op tussen de hersencellen. Door deze ophoping wordt de verbinding tussen de hersencellen verbroken. Dit zorgt voor een aantal symptomen:
problemen met spraak en schrift;
veranderingen in karakter en taal;
alledaagse handelingen worden lastiger en geheugenstoornissen nemen toe
Wat is Parkinson-dementie?
Bij de ziekte van Parkinson verslechteren de verbindingen van de hersencellen in de ‘substantia nigra’ (zwarte kern) van de hersenstam. Het gaat vooral om de cellen die dopamine aanmaken. Dopamine is belangrijk voor het aansturen van bewegingen. Bekende symptomen zijn:
trillende handen;
trager bewegen; en een
stijve lichaamshouding.
Mensen met de ziekte van Parkinson hebben een verhoogde kans om ook dementie te krijgen. Symptomen voor Parkinson-dementie zijn vertraging in denken en spreken en geheugenproblemen.
Wat is Lewy Body dementie?
Bij Lewy Body dementie (LBD) hopen de eiwitten alfa-synucleïne (lewy bodies) zich op in de hersenen. Deze vorm van dementie zorgt voor onder meer:
aandachtsstoornissen;
visuele hallucinaties; en
schommelingen in de geestelijke achteruitgang.
Vaak heeft iemand met Lewy Body dementie symptomen die bij de ziekte van Parkinson horen, zoals trillende handen en stijfheid. Dezelfde ophopingen worden namelijk ook vaak bij mensen met Parkinson gevonden.
Wat is vasculaire dementie?
Vasculaire dementie is een vorm die vaak voorkomt. Het wordt veroorzaakt door problemen met de doorbloeding van de hersenen. De symptomen en het verloop van vasculaire dementie hangen af van het hersengebied dat beschadigd is. Als iemand een beroerte of reeks beroertes krijgt (TIA’s), kan de achteruitgang snel gaan. Wanneer er langere tijd geen beroertes plaatsvinden, kan de persoon stabiel blijven.
Wat is frontotemporale dementie?
Frontotemporale dementie is een vorm die vaak op jongere leeftijd voorkomt. Bij deze vorm zijn de frontaal- en zijkwabben van de hersenen aangetast. Deze hersengebieden zijn belangrijk bij het reguleren van ons gedrag. Symptomen zijn afhankelijk van welke hersengebieden zijn aangetast, maar gedragsverandering staat wel centraal. Mensen met frontotemporale dementie kunnen ook problemen krijgen met taalvaardigheid.
Hoe om te gaan met de verschillende vormen van dementie
Het verloop van dementie is afhankelijk van verschillende factoren. Zo is de vorm van dementie belangrijk, maar ook het karakter en de ervaringen van de persoon. Bij de ziekte van Parkinson hoeven de cognitieve functies niet achteruit te gaan en bij vasculaire dementie kan de persoon een hele tijd stabiel blijven. Er zijn een aantal tips die gelden voor iedere vorm van dementie. Wij zetten ze op een rijtje:
- Leef u in de persoon met dementie in. Dit kan helpen in de communicatie naar uw naaste. De verbindingen in de hersenen gaan achteruit, waardoor handelingen ineens als complex worden ervaren. Door u in te leven en empathie te tonen, voelt uw naaste zich beter begrepen.
- Kijk naar leuke activiteiten om te doen met uw naaste en betrek uw omgeving. Misschien heeft de buurman zin om een potje jeu de boules te spelen of wil een familielid mee wandelen. De beweging is goed voor de gezondheid en de leuke activiteit zorgt voor een plezierige dagindeling.
- Zorg voor een gevoel van eigen regie bij uw naaste. Door uw naaste zelfstandig taken uit te laten voeren, worden de hersenen gestimuleerd. Dit zorgt ervoor dat de verbindingen tussen de hersencellen minder snel achteruitgaan.
- Schakel professionele hulp in wanneer dat nodig is. De rol van mantelzorger kan veel druk op uw schouders leggen. Hulp –in alle vormen en maten- kan voor verlichting zorgen. Denk bij professionele hulp bijvoorbeeld aan hulp in de huishouding, een buddy die met uw naaste een middagje op pad gaat of uiteindelijk een woon-zorginstelling.
Martha Flora en de verschillende vormen van dementie
Bij Martha Flora zijn we gespecialiseerd in de verschillende vormen van dementie. Iedere vorm van dementie vraagt om een andere aanpak en een andere focus. Onze zorg wordt op uw naaste afgestemd. Daardoor krijgt uw naaste altijd de begeleiding die hij of zij nodig heeft.
Bent u benieuwd naar hoe wij dat doen? Neem dan een kijkje op de volgende pagina’s:
Download de checklist
Wilt u weten waarop u moet letten bij het kiezen van een passende plek voor uw naaste? Download onze praktische checklist en krijg direct inzicht in de belangrijkste aandachtspunten. Zo kunt u met een gerust hart de juiste keuze maken.